گونه های گیاهی
استقرار رشته کوه های بینالود در منطقه قلل مرتفع و به نسبت مرتفع و بدون خاک و یا خاک های کم عمق سنگلاخی از رده لیتو سولها بر روی تشکیلات فیلیت مشهد و اقلیم نیمه مرطوب فرا سرد در ارتفاعات مرطوب فراسرد در اطراف قله ها باعث رویش گیاهانی از جمله: گروه های بالشتکی، درمنه ها، استپی ها، کلاه مسیر حسن ها، گل گندم ها، اسپرس ها و برخی گون ها شده است.
در این گستره در اکثر دامنه ها بقایای جنگل های ارس زیبا و دل انگیز که می توان از آن به عنوان درختان دیر زیست منطقه یاد نمود، تجمع این درختان بی نظیر در جنوب روستاهای دهبار و ازغد و تا حدودی بین زشک و کنگ می باشد. در حواشی ارغوان دره و طرقبه به ویژه کال حرزو، پینه ور، پنجه در و اطراف روستاهای کلاته آهن و دهبار، حصار و گلستان و مایانات، درختچه ارغوان(Cercis griffithi) به وفور دیده می شود.
از مهم ترین گونه های درختی و درختچه ای موجود در منطقه علاوه بر ارس و ارغوان عبارتند از:
1- دغدغک البرزی Colutea buhsei
2- شیر خشت Cotoneaster Spp
3- زرشک Berberis inteherrima
4- سیاه تنگرس Rhamunus Pallasii
5- آلبالوی وحشی Cerasus Spp
6- نسترن وحشی Rosa canina
7- گل گزی Reaumuria alternifolia
8- داغداغان Celtis Caucasica
9- گوجه Prunus sp
10- سماق Rhus Coriaria
سایر گونه های عبارتند از گراس های یک ساله و نیز گونه های مهاجمی که در همه جا به چشم می خورند و همچنین گونه های دیگر از جمله:
1- Noea Mucronata
2- Rosa Persica
3- Serrutula Latifolia
4- Poa bullbosa
5- Perovskia
6- Abrotanoides
7- Acantholimon spp
8- Acnthophyllum spp
9- Ephedra procera
10- Gundelia
و از گیاهان دارویی می توان به گونه های زیر اشاره کرد که در مناطق کوهستانی ارتفاعات و کوه پایه ها می روید:
- اسطو خودوس
- پونه
- استاکیز (چای کوهی)
- ریواس
- نپتا (خانواده نعنا)
- بومادران
- کاکاتو
- زیره سیاه
- کلپوره
- ملر (تره وحشی)
- کنگر
- گل ماهور (خرگوشک، دم گاو)
- درمنه
- سریش
- فرفیون
- ختمی
- شقایق
- بابونه
و در حاشیه رودخانه ها نیز گیاهان دیگری شامل:
- گزنه
- گلپر
- بابا آدم
- بنفشه معطر
- بارهنگ
- موسیر
- شاهتره
- بولاغ اوتی
- کاسنی
- غاز یاغی
- شیرین بیان
- خاکشی
- گل زوفا
درختان غیر مثمر «صنوبر، سپیدار، اشن، چنار، زبان گنجشک، اقاقیا» و درختان مثمر «گیلاس، آلبالو، هلو، زردآلو، گلابی و ...» در این منطقه وجود دارند که حدود 1865211 اصله درخت از نوع غیر مثمر و 4394802 اصله درخت از نوع مثمر طربق آمار جهاد کشاورزی به ثبت رسیده است.
منبع: کتاب جغرافیای تاریخی شهرستان طرقبه شاندیز / نویسنده: حسین بازوبندی، ستاره بازوبندی، فاطمه بازوبندی، طلعت ارفعی، جواد ارفعی / ناشر: پارند
